Αλλάζοντας τον αυτοδιοικητικό χάρτη

Του Δημήτρη Μπίρμπα από το ecoleft

Η κοινωνική πραγματικότητα που διαμορφώνουν οι καταστροφικές πολιτικές των μνημονίων, των νεοφιλελεύθερων ιδεολογικών προταγμάτων, (διάλυση κοινωνικων υπηρεσιών, απολύσεις, περικοπές, ιδιωτικοποίηση) διέρρηξε το, επιφανειακά, κοινό προγραμματικό πλαίσιο στόχων και διεκδικήσεων της Αυτοδιοίκησης, που αποτυπωνόταν στις αποφάσεις των συνεδρίων της. Στην υλοποίηση του βέβαια, πάντα παρουσιάζονταν σημαντικότατες πολιτικές διαφωνίες, κυρίως για τον αγωνιστικό ή μη τρόπο διεκδίκησης του και την σαφήνεια ή μη της πολιτικής αντιπαράθεσης και καταγγελίας στις εκάστοτε εφαρμοζόμενες κυβερνητικές πολιτικές.

Μόνο «παγ(ι)ωμένο σημείο» σ΄αυτό το διαρκώς μεταβαλλόμενο τοπίο, οι αυτοδιοικητικές δυνάμεις του ΚΚΕ ,που μετά την εδραίωση, την προηγούμενη δεκαετία, της κρατικίστικης ιδεολογικής αντίληψης, Αυτοδιοίκηση = Κρατική Τοπική Διοίκηση, μόνιμα καταγγέλλουν  ή αδιαφορούν σε  ό,τι την διαταράσσει (εύρος αρμοδιοτήτων, νομικά πρόσωπα με θεσμοθετημένη κοινωνική συμμετοχή, δομές κοινωνικής αλληλεγγύης κλπ.) Αγνοούν επιδεικτικά τον καταλυτικό ρόλο των μνημονιακών δεσμεύσεων και επιμένουν στην γενική καταδίκη και ανάγκη υπέρβασης του καπιταλισμού για την ουσιαστική προστασία της …. λαϊκής οικογένειας.

Στον υπόλοιπο Αυτοδιοικητικό χώρο και μέχρι την εμφάνιση μιας διακριτής εκπροσώπησης της νεοναζιστικής Χρυσής Αυγής, διαμορφώνονται τρία βασικά ρεύματα αντίληψης και πρακτικής.

Το ρεύμα των «συνετών» (κυρίως δυνάμεις ΠΑΣΟΚ και Ν.Δ.) με κορμό την σημερινή πλειοψηφία της ΚΕΔΕ. Παράγωγο συσχετισμών ενός άλλου πολιτικού τοπίου και κυρίως ενός αντιδημοκρατικού υπερπλειοψηφικού συστήματος ,πολλαπλών φίλτρων. Χωρίς στα λόγια να εγκαταλείπει διακηρύξεις προηγούμενων περιόδων, αρκείται στην διεκδίκηση σε γραφεία και διαδρόμους, νομοτεχνικών λειτουργικών διευκολύνσεων  ελάσσονος σημασίας, μένοντας σε μία γενικόλογη καταδίκη των «…άδικων κυβερνητικών πολιτικών για την Αυτοδιοίκηση που έχει πληγεί περισσότερο από κάθε άλλο Κρατικό Τομέα και δεν μπορεί να συνεισφέρει περισσότερο στην προσαρμογή της χώρας». Αγωνίστηκε με πάθος και κατάφερε «επαρκώς» να αποφευχθούν :

-          Η συγκρότηση μετώπου Αυτοδιοίκησης-εργαζομένων-τοπικών κοινωνιών, ικανού να δημιουργήσει σημαντικά προβλήματα στην εφαρμογή αλλά και συνθήκες ανάσχεσης των μνημονιακών πολιτικών.

-          Η σαφής πολιτική καταδίκη και σύνδεση του αντικοινωνικού αντισυνταγματικού μνημονίου (απουσιάζει και ο όρος μνημόνιο στα κείμενα τους) καταδικάζει μόνο την αντισυνταγματικότητα του Παρατηρητηρίου, που αποτελεί μνημονιακό προαπαιτούμενο.

Εκφράζοντας την κυρίαρχη αντίληψη συμβιβασμού στην προηγούμενη περίοδο, έχουν μεταλλαχθεί στο «φιλοκυβερνητικό αμορτισέρ» των ολοένα αυξανόμενων κραδασμών και εκρήξεων στον χώρο εργαζομένων και αιρετών της Αυτοδιοίκησης

Το ρεύμα των «αέναων εκσυγχρονιστών» με κορμό την κίνηση των 5 (πρωτοεκλεγέντες δήμαρχοι Αθηναίων, Θεσ/νίκης, Πατρέων, Ιωαννιτών, Βόλου), κρατά ίσες αποστάσεις από τις νεοφιλελεύθερες μνημονιακές πολιτικές ,εστιάζοντας περισσότερο στις αντισυνταγματικές παραβιάσεις της διοικητικής και οικονομικής αυτοτέλειας και στις υπαρκτές στρεβλώσεις θεσμικής και οικονομικής συγκρότησης του ιδιότυπου ελληνικού, υπερσυγκεντρωτικού και κομματικοπελατειακού κρατικού μορφώματος. Εδώ η ανάγκη ανατροπής του κοινωνικού ολετήρα των μνημονιακών πολιτικών, που υπαγορεύουν οι δανειστές και εφαρμόζει η καρικατούρα κυβέρνησης, ισοσταθμίζεται, αν δεν υποβαθμίζεται, από την προτεραιότητα εξυγίανσης του πελατειακού συστήματος κατανομής των ισχνότατων οικονομικών πόρων και την άμεση αλλαγή του τρόπου ανάδειξης και λειτουργίας των αιρετών, «μακριά από κομματικά επιτελεία», σε άμεση επιλογή από την κοινωνία των πολιτών. Έτσι «ανεξάρτητοι και αδέσμευτοι» οι αιρετοί θα λειτουργήσουν αποκλειστικά και μόνο για το καλό των τοπικών κοινωνιών.

 Η ύπαρξη δε στους Δήμους των περισσοτέρων,  σκληρών πυρήνων κομματικοπελατειακού συντεχνιακού συνδικαλισμού, πόλων ανάσχεσης κάθε εξυγιαντικής προσπάθειας αλλά και καταπολέμησης υπαρκτών (ως φαίνεται από το δικαστικό δελτίο) εστιών διαφθοράς, σε συνδυασμό με φαινόμενα απαράδεκτης χουλιγκάνικης συμπεριφοράς ,αυτών απέναντι τους, τους οδηγούν σε μία άστοχη αντιπαράθεση με το όλον του συνδικαλιστικού φορέα των εργαζομένων. Έτσι απομειώνεται αντικειμενικά το βάρος των όποιων εξυγιαντικών προσπαθειών τους και δίνεται (χωρίς να το επιδιώκουν) η ευκαιρία επικοινωνιακής αξιοποίησης τους από τα κυβερνητικά χαλκεία και τα καθεστωτικά ΜΜΕ

Η επίκληση μόνο , χωρίς αγωνιστική διεκδίκηση, των ανεκπλήρωτων συνταγματικών επιταγών για πόρους και θεσμική υπόσταση της Αυτοδιοίκησης  που ακυρώνονται από τις τροϊκανές επιταγές, τους οδηγούν για το «καλό» των τοπικών κοινωνιών και υπό το άγχος άμεσων λύσεων σε οξυμένα προβλήματα, στην εμπλοκή της ελληνογερμανικής «συνεργασίας» και των συμπράξεων δημοσίου και ιδιωτικού (χρηματοδότηση, έργα, αξιοποίηση ακίνητης περιουσίας κλπ.). Υποκύπτουν σε μια τεχνοκρατική διαχείριση, μη βλέποντας ότι αυτά αποτελούν τους ξενιστές για την οριστική μετάλλαξη του δημόσιου και κοινωνικού χαρακτήρα της αυτοδιοίκησης σε έναν ολοκληρωτικά ανταποδοτικό, φορομπηχτικό διοικητικό μηχανισμό, όπου θα κυριαρχούν ελαστικές μορφές απασχόλησης.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει η περίπτωση του 6^ου  μέλους της αρχικής ομάδας (του Δημάρχου Α.Ι.Ρέντη-Νίκαιας) ηγετικού στελέχους της ΔΗΜΑΡ, που πολύ πριν την αποχώρηση της ΔΗΜΑΡ από την κυβέρνηση, είχε σταθεί ενεργά αλληλέγγυος στους αγώνες των εργαζομένων απέναντι στις απολύσεις και την διάλυση των υπηρεσιών, συνδιαμορφώνοντας τις αποφάσεις της ΠΕΔ Αττικής, για ρητή πολιτική καταδίκη και αντιπαράθεση με την κυβέρνηση.

Το ρεύμα «αντίστασης, ανατροπής και δημιουργίας» που διαμορφώνεται με πυρήνα σήμερα, κορμό αύριο, τις αυτοδιοικητικές δυνάμεις της ριζοσπαστικής, ανανεωτικής, κινηματικής αριστεράς. Το εύρος επιρροής του αποτυπώνεται στην συνάντηση με δυνάμεις που απελευθερώνονται, με αντιφατικό τρόπο και διαφορετικές ταχύτητες, από το φαινομενικά κυρίαρχο μπλοκ των «συνετών»,. Αποτυπώθηκε στις αποφάσεις των ΠΕΔ Αττικής-Κεντρικης Μακεδονίας, στην ισχυρή μειοψηφία συνεδρίων και συνελεύσεων δημάρχων της ΚΕΔΕ, σε αποφάσεις και αντιπαραθέσεις στις περιφερειακές ΠΕΔ. Πολύ δε περισσότερο όμως στην επιρροή του σε αποφάσεις και δράσεις δημοτικών συμβουλίων για θέματα απολύσεων και ιδιωτικοποιήσεων, υπεράσπισης του δημόσιου και κοινωνικού χαρακτήρα της αυτοδιοίκησης, των  υπηρεσιών υγείας και παιδείας, του δημόσιου χώρου. Το συναντήσαμε στις κινητοποιήσεις πολιτών και εργαζομένων, για την υπεράσπιση κοινωνικών και εργασιακών δικαιωμάτων, στις αντιστάσεις στην λεηλασία των φυσικών πόρων, των δασών, στην «αξιοποίηση» των ακτογραμμών.

Οι δυνάμεις της Ριζοσπαστικής Αριστεράς  πρωταγωνίστησαν στις πολυποίκιλες δράσεις κοινωνικού και αλληλέγγυου χαρακτήρα που δημιούργησαν Δήμοι, ομάδες και κινήσεις πολιτών σε όλη τη χώρα, για την άμεση αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης που προκαλείται ελέω μνημονίου, (κοινωνικά παντοπωλεία, συλλογικές κουζίνες, κίνημα χωρίς μεσάζοντες, κοινωνικά ιατρεία και φαρμακεία, ιματιοθήκες, αλληλέγγυα ενισχυτική διδασκαλία κλπ.).

Πρωτοστάτησαν επίσης στις υβριδικού χαρακτήρα, δράσεις και λειτουργίες κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας που πραγματοποιούνται (ανταλλακτικά νομίσματα, τράπεζες χρόνου, τράπεζες σπόρων, αυτοδιαχειριζόμενη γεωργία κλπ.) αλλά και στη στήριξη κατειλλημένων εργοστασίων (ΒΙΟΜΕ).

Αυτό το τρίτο πολύχρωμο ρεύμα, χαρακτηρίζεται , θεσμικά, κοινωνικά και κινηματικά από τον στόχο, ενεργοποίηση  αυτοδιοικητικών δυνάμεων και θεσμών, συνάρθρωση τους με  τοπικές κοινωνίες και εργαζόμενους ,δημιουργία μετώπου αντίστασης και ανατροπής των μνημονιακών πολιτικών.

Αποτελεί την κοιτίδα για την συγκρότηση του αναγκαίου εναλλακτικού αυτοδιοικητικου πόλου, που καλούμαστε να  πραγματοποιήσουμε, με ευρύτητα και χωρίς προκαταλήψεις, σε αντιμνημονιακή, δημοκρατική και κοινωνικά αλληλέγγυα βάση. Ενός πόλου που πρέπει να καταστεί κυρίαρχος για να συμβάλει στην ανατροπή του σημερινού και στην δημιουργία ενός άλλου μοντέλου, παραγωγής και  κατανάλωσης, οργάνωσης της καθημερινής ζωής.

 Οι θέσεις που ήδη έχουν εξαγγελθεί από τον ΣΥΡΙΖΑ για την συνταγματική αναθεώρηση, την ανασυγκρότηση του κράτους και της αυτοδιοίκησης, την σωτηρία και την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας, αποτελούν την στέρεα βάση που προδιαγράφει τα πεδία και τις προοπτικές των προγραμματικών μας συγκλίσεων σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο.

Η αναγκαία κατάργηση του ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ από μια κυβέρνηση της Αριστεράς και η αντικατάστασή του από ένα ολοκληρωμένο αποκεντρωμένο θεσμικό πλαίσιο, θα σημάνει πέραν των άλλων και την έναρξη μιας διαδικασίας ουσιαστικής αποκέντρωσης με δημοκρατική συμμετοχή. Ενός άλλου υποδείγματος θεσμικής λειτουργίας, μια που ο τελικός σχεδιασμός και η υλοποίηση του  προυποθέτουν , ενδελεχή αποτίμηση προηγούμενων θεσμικών εγχειρημάτων, επιστημονικά τεκμηριωμένη μελέτη της σημερινής κατάστασης και των αναγκών της και διαδικασίες ουσιαστικής διαβούλευσης με τις τοπικές κοινωνίες και τους φορείς τους.