Περικοπές πόρων για το «Πράσινο Ταμείο»

Κόψε, κόψε,  τελικά μόλις το 2.5% των πόρων του Πράσινου Ταμείου θα πηγαίνει σε πράσινες δράσεις. Είναι η δεύτερη φορά που λεηλατείται η περιουσία του «πράσινου» κουμπαρά, ο οποίος δημιουργήθηκε προκειμένου να υποστηριχθούν προγράμματα και παρεμβάσεις που αποβλέπουν στην ανάδειξη και αποκατάσταση του περιβάλλοντος.

Ειδικότερα, με βάση πρόσφατη πράξη νομοθετικού περιεχομένου (ΦΕΚ Α' 229/2012), το Πράσινο Ταμείο δικαιούται να εκταμιεύσει μόνο το 2,5% των διαθεσίμων του ανά έτος.

Σύμφωνα με τον ιδρυτικό του νόμο (ν. 3889/2010) το σύνολο των πόρων του έπρεπε να δίδονται για περιβαλλοντικές δράσεις. Ωστόσο ήδη από τον Οκτώβριο του 2011, είχε ψηφιστεί ρύθμιση με την οποία το 95% των πόρων οι οποίοι εισπράττονται υπέρ του Πράσινου Ταμείου από τις ρυθμίσεις για τους ημιυπαίθριους και την τακτοποίηση των αυθαιρέτων, από την εμπορία ρύπων και τα πρόστιμα για περιβαλλοντικά εγκλήματα τελικά καταλήγουν στον κρατικό προϋπολογισμό.

«Με την αλλαγή αυτή το Πράσινο Ταμείο πλέον αδυνατεί να ανταποκριθεί στον ρόλο του και να καλύψει π. χ. τις τεράστιες ανάγκες στήριξης των κρατικών υπηρεσιών για δασοπροστασία και διαχείριση του φυσικού περιβάλλοντος, αλλά και τη θεσμικά δεσμευτική υποχρέωση για αστικές αναπλάσεις, ώστε να επιτευχθεί περιβαλλοντικό ισοζύγιο στην περιβαλλοντική επιβάρυνση που προκλήθηκε από την τακτοποίηση αυθαιρέτων κτισμάτων και λοιπών πολεοδομικών παραβάσεων», αναφέρουν σε κοινή ανακοίνωση που εξέδωσαν σήμερα δέκα περιβαλλοντικές οργανώσεις (Αρκτούρος, Αρχέλων, Δίκτυο Μεσόγειος SOS, Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, Καλλιστώ, Greenpeace, MOm, WWF Ελλάς).

Σύμφωνα με εκτιμήσεις, το συνολικό ποσό το οποίο θα έχει συγκεντρωθεί έως το τέλος του 2014 στον λογαριασμό του Πράσινου Ταμείου _ από τους ημιυπαίθριους, τα αυθαίρετα, την εμπορία ρύπων, τα πρόστιμα για περιβαλλοντικά εγκλήματα κ.ά. _ υπολογίζεται σε περισσότερα από τέσσερα δισεκατομμύρια ευρώ.

Η κρίση πλήττει το περιβάλλον

Μαζί με τις επώδυνες για την κοινωνία πολιτικές που θεσμοθετήθηκαν το τελευταίο εξάμηνο, σημειώθηκαν και πολλές αλλαγές στην περιβαλλοντική νομοθεσία, οι οποίες έχουν επιφέρει επιπλέον επιδείνωση στην περιβαλλοντική πολιτική και σε κάθε προοπτική για οικολογικά, κοινωνικά και οικονομικά βιώσιμη διέξοδο της χώρας από την κρίση.

Οι δέκα περιβαλλοντικές οργανώσεις κατέγραψαν τις αρνητικές εξελίξεις του τελευταίου εξαμήνου:

- Νέα επιδείνωση του καθεστώτος παραχώρησης δημόσιων φυσικών εκτάσεων, μέσα από τον ν. 4092/2012 του Υπουργείου Οικονομικών. Στο στόχαστρο του συγκεκριμένου νόμου είναι η οικολογικά ευαίσθητη και οικονομικά πολύτιμη παρόχθια ζώνη και ο αιγιαλός που μπορούν πλέον με συνοπτικές διαδικασίες, και κατά παρέκκλιση από τις ισχύουσες για τις περιοχές αυτές ρυθμίσεις, να παραχωρούνται για κατασκευή λιμενικών εγκαταστάσεων και τουριστικών επενδύσεων.

- Ανατροπή της πολεοδομικής νομοθεσίας για κατά παραγγελία χωροθέτηση «παραθεριστικών χωριών» αμφίβολης οικονομικής αξίας για τις τοπικές κοινωνίες και την εθνική οικονομία, πάλι μέσα από τον ν. 4092/2012, αλλά και περαιτέρω περιβαλλοντική υποβάθμιση της υπαίθρου.

 

 - Κατάργηση φορέων διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών, η οποία σχεδιάζεται χωρίς κανένα οικονομικό όφελος για τον δημόσιο προϋπολογισμό και δίχως εγγυήσεις για τη σωστή διαχείριση των οικολογικά σημαντικών περιοχών που οι φορείς είχαν στη δικαιοδοσία τους.

 - Αστάθεια και αβεβαιότητα στην οικονομική πολιτική για την ανάπτυξη των ΑΠΕ, η οποία εκφράστηκε με την επιβολή έκτακτης «εισφοράς αλληλεγγύης» σε όλες τις τεχνολογίες (ν. 4093/2012 του Υπουργείου Οικονομικών).  

- Υποβάθμιση του καθεστώτος περιβαλλοντικής αδειοδότησης τουριστικών επενδύσεων σε προστατευόμενες περιοχές, μέσα από την πρόσφατη σχετική ΚΥΑ (Κοινή Υπουργική Απόφαση).

- Καθυστερήσεις στην εφαρμογή κρίσιμων πολιτικών της ΕΕ όπως της εκπόνησης των σχεδίων διαχείρισης της οδηγίας πλαίσιο για τα νερά και η απώλεια της πρώτης περιόδου (2009-2015) εφαρμογής των προβλεπόμενων μέτρων  για την επίτευξη της καλής κατάστασης των υδάτων. Επίσης, αδικαιολόγητη είναι η καθυστέρηση στην εφαρμογή της οδηγίας 92/43/ΕΟΚ και συγκεκριμένα ο ορισμός στόχων και μέτρων διατήρησης για τις Ειδικές Ζώνες Διατήρησης που εντάσσονται στο ευρωπαϊκό δίκτυο Natura 2000.

- Έγκριση σεισμικών ερευνών για υδρογονάνθρακες στον σημαντικότερο βιότοπο της Μεσογείου για τα κητώδη δίχως τήρηση των προβλεπόμενων από το διεθνές περιβαλλοντικό δίκαιο διαδικασιών για την αποφυγή των επιπτώσεων σε απειλούμενα είδη θαλάσσιων θηλαστικών.

Όπως επισημαίνουν οι περιβαλλοντικές οργανώσεις, «οι όποιες θετικές πολιτικές των τελευταίων ετών ακυρώνονται, στο όνομα ανύπαρκτων και αποδεδειγμένα άπιαστων βραχυπρόθεσμων οικονομικών στόχων, οι οποίοι κατά κανόνα λειτουργούν σε βάρος της κοινωνίας, του φυσικού περιβάλλοντος και της υγιούς επιχειρηματικότητας».