Δημοτικές εκλογές και "κομματικές" στρούγκες

Άρθρο του Αντώνη Δαβανέλου από την εφημερίδα “Τα Νέα Πάρου – Αντιπάρου” 

 

Όταν ήμουνα πιτσιρικάς, κάπου εκεί στην εφηβεία, και τα περιστατικά που μου προκαλούσαν εντύπωση και αμηχανία με συναντούσαν με αρκετά μεγαλύτερη συχνότητα από ό,τι σήμερα  που, η πείρα της ζωής, τείνει να μου αφαιρέσει τη χαρά του δυσεξήγητου και της έκπληξης, θυμάμαι να ρωτάω τον πατέρα μου να μου εξηγήσει κάποιες προσωπικές του επιλογές στην πολιτική, που για μένα λειτουργούσαν ως δυσεπίλυτος γρίφος.
Με δεδομένο, ας πούμε, ότι ο μακαρίτης ο  πατέρας μου αφιέρωσε τα μισά από τα παραγωγικότερα χρόνια της ζωής τους στις φυλακές και στις εξορίες της μετεμφυλιακής Ελλάδας και τα υπόλοιπα στην ενεργό πολιτική δράση με άμεση συμμετοχή στα κοινά, συμπεριλαμβανομένης της τοπικής Αυτοδιοίκησης, μου προκαλούσε πάντοτε εντύπωση η διαφορά προσέγγισης των θεμάτων, η εμφάνιση μιας εκ διαμέτρου αντίθετης πολιτικής κουλτούρας και πάθους, ανάλογα με το αν διεξάγονταν εθνικές ή αυτοδιοικητικές εκλογές….

 

Τον θυμάμαι για παράδειγμα στις αυτοδιοικητικές εκλογές, να συμπεριφέρεται με ιδιαίτερη ψυχική ευρυχωρία και πολιτική ανεκτικότητα, με μια άλλη αντίληψη πολιτικού πολιτισμού, απέναντι στους ίδιους ανθρώπους με τους οποίους είχε έντονες και μαχητικές αντιπαραθέσεις, όταν η διακύβευση αφορούσε το συνολικό πολιτικό πρόταγμα, τη γενική ρώτα που θα έπρεπε να έχει η χώρα εκλέγοντας κυβέρνηση.

Αυτό λοιπόν που εγώ βίωνα τότε μέσω της πολιτικής πατρικής φιγούρας – όπως θα έλεγαν και οι ψυχαναλυτές – το βίωσε η ελληνική κοινωνία και το υπαγόρευσαν με τις επιλογές τους, όλες σχεδόν οι πολιτικές δυνάμεις κατά τη μακρά διάρκεια της Μεταπολίτευσης, όταν αυτές έπρεπε να περάσουν τον ύφαλο των αυτοδιοικητικών εκλογών. Ιδεολογικά παράταιρες συμμαχίες, τεχνητές συγκολλήσεις, ευκαιριακές συνενώσεις, καιροσκοπικές μεθοδεύσεις, προσωπικές στρατηγικές, δημοτικά σχήματα «μιας χρήσης» και ένα σωρό άλλες επιτηδεύσεις, πολλές εκ των οποίων είχαν κάνει κρυφό ευαγγέλιο τη ρήση ότι «ο σκοπός αγιάζει τα μέσα»…

Όση αλήθεια όμως βρίσκεται στις παραπάνω ιστορικές παραδοχές, άλλη τόση αλήθεια φαίνεται να υπάρχει και στο γεγονός ότι οι καθιερωμένες κομματικές «κόκκινες» διαχωριστικές  γραμμές υποχωρούν αισθητά, στο επίπεδο της εκάστοτε τοπικής μικροκλίμακας.

      Αυτό οφείλεται σε ένα κουβάρι παραγόντων. Σε ένα αξεδιάλυτο μίγμα ιδιαιτεροτήτων.  Κοινός παρανομαστής είναι, η αίσθηση της άμεσης, κοντινής γνώσης του άλλου. Μαζί με την αίσθηση – που λειτουργεί και ως υπόγεια ανάγκη – ότι μπορούμε να τα κουμαντάρουμε χωρίς τις «υποδείξεις», τις ντιρεκτίβες, την αναλγησία και την αναισθησία της κεντρικής πολιτικής σκηνής. Και αυτό τροφοδοτεί με πολιτική εμπιστοσύνη πρόσωπα της «διπλανής πόρτας», χωρίς να συνεξετάζεται με την ίδια σοβαρότητα και το στοιχείο της γενικότερης πολιτικής επάρκειας κάθε προσώπου. Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο στην περίπτωση των «απρόσωπων» εθνικών εκλογών, όπου τα κριτήρια υπαγορεύονται, εν πολλοίς, από ιδεολογικοπολιτικές και προγραμματικές κατευθύνσεις σε μια μακροκλίμακα συμφερόντων.

      Στις αυτοδιοικητικές εκλογές είναι που οι σχεδιασμοί των  κομματικών επιτελείων «βραχυκυκλώνονται» και, πολλές φορές, επιτυγχάνουν αντίθετο αποτέλεσμα από το επιδιωκόμενο. Είναι σαν να χάνει ο τσοπάνης τα πρόβατα από το μαντρί!

      Κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί βέβαια, ότι οι αυτοδιοικητικές εκλογές στερούνται πολιτικού βάρους και ότι η πολιτική περνάει σε δεύτερη μοίρα. Όποιος ισχυρίζεται κάτι τέτοιο, ή είναι αφελής ή ψεύδεται συνειδητά. Κανείς δεν μπορεί   να ισχυριστεί ότι η συνολική πολιτική διαδρομή προσώπων, αποτελεί παράγοντα μειωμένης βαρύτητας. Κανείς όμως δεν μπορεί να αγνοήσει ή να μηδενίσει και την πραγματική προσφορά προσώπων που η πολιτική τους διαδρομή μπορεί να λειτουργεί ανασχετικά σε ένα άλλο κεντρικότερο επίπεδο πολιτικής αντιπροσώπευσης.

      Οι συνθήκες ανθρωπιστικής κρίσης με την οποία είναι πλέον αντιμέτωπες οι τοπικές κοινωνίες σε καθημερινή βάση, ως αποτέλεσμα των κεντρικών μνημονιακών πολιτικών επιλογών, οδηγούν τους πολίτες στις επερχόμενες αυτοδιοικητικές εκλογές του Μαίου του 2014 σε πιο αδρά διλλήματα, που αφορούν στην ίδια την ύπαρξή και συνοχή τους και, στη βάση αυτή, οι αξιολόγηση προσώπων και δημοτικών σχηματισμών, μπαίνει αναγκαστικά και επιτακτικά σε ένα διαφορετικό επίπεδο αποτίμησης από αυτό που υπήρχε μέχρι τώρα και συμπυκνωνόταν στο δίπολο «τι μας έταξες, τι μας έκανες». Μπαίνει και στο επίπεδο του αν έβαλες «πλάτη», αν λειτούργησες έμμεσα ή άμεσα, ως τοπικός πολιτικός αβανταδόρος, στη διαδικασία διάλυσης και αποσύνθεσης  αυτών που μας ορίζουν στοιχειωδώς ως τοπικό κοινωνικό και παραγωγικό ιστό, δηλαδή στην έμπρακτη υπεράσπιση ή όχι, των δημόσιων αγαθών της  Παιδείας, της Υγείας, της Πρόνοιας, της Αλληλεγγύης. Και σε πολλά άλλα ακόμη….